Waar komt de Mate vandaan?
Mate is een drank uit Zuid-Amerika, enorm populair in Argentinië, Brazilië, Uruguay en Paraguay. Om haar huidige belang te begrijpen, is het noodzakelijk om de geschiedenis daarvan te kennen.
De Yerba Guarani
De Mate-consumptie dateert uit de periode van het Guarani-volk (Indianen die in een aantal Zuid-Amerikaanse landen woonachtig waren), zoals bevestigd door onderzoeken van de essayist en journalist Amaro Villanueva. Ze kauwden de bladeren direct of stopten deze in een kalabas met water en zogen het aftreksel op. In feite is het woord “mate” afkomstig uit het Guarani “CAA-mate” (“CAA” zou planten of gras betekenen, en “mate” verwijst naar de kalebas waaruit de mate gedronken werd). Andere volken, zoals de Inca’s, de Charruas en zelfs Araucanos hebben de mate “geadopteerd” dankzij de ruilhandel met de Guarani. Voor de oorspronkelijke bewoners was de mateboom een heilig geschenk van de goden, en in werkelijkheid had deze voor hen een bijzondere en spirituele betekenis, tevens naast de voedingswaarde.
Populariteit in de koloniale periode
Dankzij de deugden en de voordelen, werd de mate al snel populair bij de Spanjaarden die verantwoordelijk waren voor de kolonisatie van Zuid-Amerika. Zij namen de plant mee van haar plek van herkomst naar alle grondgebieden die onder het Spaanse bewind vielen, echter de jezuïeten waren verantwoordelijk voor het uitgebreide gebruik ervan, zij het meer in in de vorm van theezakjes en zonder het gebruik van een ijzeren rietje. Ze hadden ook ontdekt dat de plant alleen ontkiemt in deze regio van de wereld, een geheim welke een halve eeuw later werd bevestigd door de Franse naturalist Aimé Bonpland.
De gaucho en zijn liefde voor de mate
Tijdens het lange proces van onafhankelijkheid van Argentinië in de negentiende eeuw, werd de gewoonte van het drinken mate versterkt binnen de nationale folklore. De ‘gauchos’ (een soort Argentijnse cowboy) namen de mate op als onderdeel van hun cultuur, als ook het rijden van paarden en dragen van leren kleding. Zij dronken mate gezamenlijk bij het ontbijt, de lunch, het avondeten en voor het slapen gaan.
De mate-teelt vandaag
Yerba mate wordt geteeld in Argentinië, Paraguay en het zuiden van Brazilië, waar de omstandigheden van de bodem, de temperatuur en de vochtigheid ideaal zijn. Zoals bij de oude gaucho’s, maakt de mate deel uit van het dagelijks leven van de gemiddelde Argentijn. Het wordt net zo gedronken thuis als op kantoor, in het park, op universiteiten en pleinen, niet alleen om de eigenschappen als een infuus, maar ook ziet men het gezamenlijk drinken van de mate als een belangrijk sociaal aspect.