Mate to rodzaj naparu z yerba mate. Jest bardzo popularny w krajach Ameryki Południowej takich jak: Argentyna, Paragwaj, Urugwaj i Brazylia.
Napary przygotowuje się z liści yerba mate. Jest to rodzaj drzewa, które rośne w lasach w okolicach rzek Parana, Urugwaj i Paragwaj. Krzewy osiągają wysokość między 12 a 16 metrów, a ręczne zbiory odbywają się w okresie pomiędzy kwietniem a wrześniem. Idealne warunki do uprawy krzewu yerba mata występują jedynie w tym regionie Ameryki Południowej. Dlatego też jego znaczące uprawy znajdują się tylko w tych trzech krajach: Argentyna (największy producent na świecie), Brazylia i Paragwaj.
Wysuszone i zmielone liście yerba mate można łatwo kupić w dowolnym supermarkecie w krajach będących jej producentami. Susz wsypuje się do naczynia, które też nosi nazwę matę (oryginalnie była to tykwa, dzisiaj naczynia produkuje się ze szkła, metalu, drewna itd.) i zalewa się go gorącą, ale nie wrzącą wodą. Napar pije się przez rurkę zakończoną sitkiem, zwaną bombillą, aż do wypicia całości wody. Potem wodę dolewa się ponownie.
Napój ma ziołowy i lekko gorzki smak, dlatego też niektórzy piją go z cukrem lub miodem. Innym sposobem podawania mate jest mate cocido (gotowane, parzone). Ta forma została spopularyzowana przez jezuitów w wieku XVII. Polega na podgrzaniu wody i dolewaniu jej do yerby przez zagotowaniem. Następnie napar przelewa się przez sito i podaje w filiżance.
W Argentynie często pije się mate wraz z przyjaciółmi. W grupie jest wyznaczona jedna osoba, która zalewa tykwę wodą i podaje je kolejnym osobom. W Urugwaju można zobaczyć wielu przechodniów z tykwą matę i termosem z gorącą wodą w ręku, specerujących po ulicach. W Paragwaju yerba ma żółty kolor. Głównie też zalewa się ją zimną wodą (odmiana tereré). W Brazylii susz jest bardziej zmielony i jest koloru zielonego.
Mate zawiera kofeinę, tak jak np. kawa czy herbata, i dlatego też jest napojem stymulującym i energetycznym. Ponadto dzięki wysokiej zawartości wody ma właściwości moczopoędne, oczyszczające i przeciwutleniające. Niemniej jednak w wymienionych krajach picie naparu z yerba mate stanowi część spotkań społecznych i jest swoistym rytuałem o wielkim znaczeniu kulturalnym i historycznym.
..